Güvenli Bağlanma Nedir?

Güvenli bağlanma, çocuk ile anne ya da ona bakım veren kişi arasında oluşan çocuğun güvenli ve rahat hissetmesini sağlayan ilişki halidir. Bu iletişim çocuğun hatta yenidoğan bebeğin o ilk zamanlarındaki zihinsel, fiziksel, duygusal ve sosyal gelişimini destekler. Çocuğa bakım veren kişinin, çocuğun ihtiyaçları ile ilgilenmesi, bunları zamanında karşılaması, çocukla iletişiminin sıcaklığı çocukla bağlanmanın güvenli olup olmayacağını belirler.Bu bağlanma şekli aynı zamanda bebeğin büyürken ve yetişkin olduğunda kuracağı ilişkilerdeki yaklaşımını da şekillendirir.

Güvenli Bağlanmanın Belirtileri Nelerdir?

Güvenli bağlanan çocukların, ebeveyni yanında olmadığında ebeveyninin geri döneceğine dair inancı oluşmuştur. Ebeveyni ona ihtiyacı olan ilgiyi hissettirmiş, ihtiyaçlarını zamanında karşılamıştır. Bu çocukların yetişkin dönemlerinde daha güvenli, ilişkilerinden keyif alan, duygu ve düşüncelerini paylaşmaktan çekinmeyen kişiler oldukları görülmüştür.

Çocuk,

• Ebeveyninden rahat bir şekilde ayrılabiliyorsa,
   
• Korktuğunda ebeveyni varken sakinleşebiliyorsa,
   
• Ebeveyni bir yerden geldiğinde memnuniyetle karşılayabiliyorsa,
   
• Ebeveynini yabancılara tercih ediyorsa, güvenli bağlanma kurulmuştur diyebiliriz.
   

Güvenli bağlanmanın oluşmasına engel olan durumlar

Bebek için stres faktörü olabilecek acıkma, karın ağrısı, gaz sancısı gibi durumlarda ebeveynlerin sakin olması ve bebeğin ihtiyaçlarına hassasiyet göstermesi, bebekte çevrenin güvenli ve tatmin edici olduğu hissi oluşturur. Bebekler kendi yaşadıkları sıkıntıları yönetemedikleri için bebeğe bakım veren kişinin bu konuda sakin kalması önemlidir. Bunun aksi davranışlar sergilenmesi güvenli bağlanmayı olumsuz etkiler.

 Güvenli bağlanma neden önemlidir?
 

• Anne ve bebeğin, dokunarak ve göz göze bakışarak iletişim kurduğu dönem, çocuk için en değerli beyin gelişiminin gerçekleştiği dönemdir.
   
• Bu dönemde yeni nörolojik ağlar kurulur ve bu ağlar, “ileriye yönelik plan yapmak, empati kurmak, problem çözmek, dürtülerin kontrolünü sağlamak, duyguları tanımak” gibi işlevleri içeren beyin bölgesinin gelişimi için önem taşır.
   
• Anne, bebeğin ifade ettiği duyguları söze döker ve bebek duygularını tanır, zihninde duygu ve davranışı eşleştirir.
   
• Anne-bebek arasındaki ilişkinin niteliği, bebeğin yetişkinlik ve ergenlikteki romantik ilişkileri için bir örnek oluşturur
   
   

Güvenli Bağlanmayı Destekleyecek Öneriler Nelerdir?

• Özellikle ilk dönemlerde, bebekler ebeveynlerinden uzun dönemli ayrı kalmamalıdır.

• Çocukların hayatlarındaki diğer bakım verenlerin (bakıcıların vb.) sık sık değişmesi güvenli bağlanma ilişkisinin kurulmasını olumsuz etkiler.
   
• Bebekleri / küçük çocukları ayrılıklara hazırlamak önemlidir. Örneğin, işe giderken bebekle konuşup, onu ayrılığa hazırlamak için; “-Anne şimdi işe gidiyor, anneanne sana çok iyi bakacak. Ben işte seni düşüneceğim ve akşam yeniden buluşacağız” diyebilirsiniz.
   
• Kaçarak ya da çocuğa belli etmeden evden çıkmak, çocuğun güvensizlik duygusunu çoğaltır ve ayrılığa tepkisini arttırır. Bu sebeple vedalaşmadan evden çıkmak daha olumsuz sonuçlara yol açar.
   
• Genellikle ilk bakım verenin anneler olmasına rağmen, bebekler ilk dönemlerden itibaren babalarına karşı da bağlanma ilişkisi geliştirirler. Bu nedenle, babaların bebekleriyle geçirdikleri süre, oyun oynama vb. etkileşimler değerlidir.
   
• Bebek ile oynanan gıdıklama, ce-e oyunları, ayak/el masajları güvenli bağlanmayı güçlendirir. Bebek ile fiziksel temas kurma da güvenli bağlanma için değerlidir.